Κάποτε το Βιβλιόσπι(ρ)το μιλούσε για κάποια (Σχολική) Βιβλιοθήκη. Αυτό έληξε στις 31/8/2011. Τώρα μιλάει για άλλα. Η αγάπη για κάποια πράγματα δεν έχει ημερομηνία λήξης


Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010

Διάλογος (...που λέει ο λόγος) και Γλώσσα.


Μη μιλάτε
όταν διακόπτω !!

Επειδή το θέμα παραείναι σημαντικό κατά τη γνώμη μας και Γλώσσα δεν είναι μόνο αυτό που λέμε, γονείς και καθηγητές, "Μη μου βγάζεις γλώσσα εμένα" κι επειδή σωστός διάλογος σημαίνει και ενδιαφέρον, αντίληψη, προσανατολισμός σε  κάποιο συμπέρασμα, για να δούμε κάποια πράγματα..
Κάποιος επώνυμος  συμπατριώτης μας, δε θυμάμαι ποιος, είχε πει για το… φαινόμενο «Σύγχρονος Έλληνας» (Δεν εξαιρούμε τις γυναίκες, η γλώσσα φταίει).
«Οι Έλληνες είναι της υπερβολής. Δεν έχουν μάθει να διασταυρώνουν γνώμες, να το ψάχνουν πριν εκφέρουν γνώμη. Εκφέρουν γνώμη έντονα για κάτι, μετά όμως ξεχνάνε το θέμα…..»  
 Εδώ εμείς ρωτάμε:
Τι έγινε εκείνο το «Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν»;;  
Ή το άλλο, πώς το λέγανε, πάει καιρός τώρα.. το «Παν μέτρον άριστον»;;;;
...Είναι ικανοί οι  σύγχρονοι  Έλληνες να κάνουν διάλογο; Έχετε παρατηρήσει συζητήσεις σε παρέες, -όλων των ηλικιών- και σε συνελεύσεις και φυσικά και  στα τηλεπαράθυρα, όπου  συγχρόνως όλοι μαζί φωνάζουν και δεν ακούνε ποτέ πραγματικά τις γνώμες των υπολοίπων; Η, κάνουν πως ακούν και ανυπομονούν να έρθει η σειρά τους. . Αλλά ζορίζονται. Πολύ. Το βλέπεις.

Για να ρίξουμε μια ματιά σε αυτά τα αποσπάσματα από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στην  Καθημερινή της 18/11/2007, του Παντελη Μπουκαλα, με τίτλο,
"Οι μαθητές, η γλώσσα και οι δάσκαλοί της"
(οι υπογραμμίσεις δικές μας):

 <<...Ως έρευνες δεν είναι, βέβαια, λογικό να εννοηθούν ούτε τα τηλεοπτικής κατανάλωσης συμπιλήματα που σερβίρονται με την ευκαιρία κάποιας εθνικής γιορτής, οπότε η κάμερα, περιφερόμενη σε καφετέριες ή άλλα νεανικά στέκια, ελέγχει με ανοίκεια αυστηρότητα τις ιστορικές γνώσεις των εφήβων, επιλέγοντας να παρουσιάσει αποκλειστικά τις κραυγαλέα άστοχες απαντήσεις που θα κάνουν ντόρο στο δελτίο των οκτώ.

Αλλά και μόνο η προσβολή που νιώθει ένας πιτσιρικάς στην ερώτηση ενός ελάχιστα μεγαλύτερού του καμερανθρώπου αν ξέρει «τι τιμούμε την 28η Οκτωβρίου ή την 25η Μαρτίου», τον ωθεί, από θυμό ή από αυτοσεβασμό, στο ψεύδος, στο κατάφωρο και προκλητικό ψεύδος. 

«Την 28η Οκτωβρίου; Μα, γιορτάζουμε την Επανάσταση του ’21, τι άλλο;», απαντά πειρακτικά, αφού ο πειραγμένος πειράζει κι αυτός με τη σειρά του για να πάρει πίσω το αίμα του ή το πνεύμα του. Κι ύστερα εμείς, οι μεγάλοι, παίρνουμε τοις μετρητοίς τα παγιδευτικά ευφυολογήματα και τα εσκεμμένα λάθη κι αρχίζουμε τους γόους, πάει το έθνος, πάει και το γένος μας. Και φωνάζουμε τον Θεσσαλονίκης Ανθιμο, τον επίσης Θεσσαλονίκης (αλλά και Κορώνειας) κ. Ψωμιάδη, τον κ. Καρατζαφέρη και τους λοιπούς επαγρυπνούντες εθνοφύλακες να σύρουν το μοιρολόι της ευκολίας από τηλεοράσεως.

Για τα «φτωχά ελληνικά» των μαθητών ή των Ελλήνων εν γένει, οι αξιόπιστες έρευνες είναι πολύ λιγότερες απ’ όσες θέλουν να πιστεύουν πως είναι όσοι έχουν ούτως ή άλλως αποφασίσει πως η γλώσσα μας μετράει τη ζωή που της απομένει και τη βρίσκει ελάχιστη ή πως η λεξιπενία είναι παιδική νόσος πολύ συχνότερη και από την οστρακιά ή την ανεμοβλογιά, και πάντως ανίατη.

Η έρευνα του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας, νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου εποπτευόμενου από τον υπουργό Παιδείας, η οποία παρουσιάστηκε εκτενώς από την Ελενα Καρανάτση στην «Καθημερινή» της 10ης Νοεμβρίου 2007, δίνει λαβή για σκέψεις, όχι για αναθέματα.
... τέσσερις καθηγήτριες, λοιπόν, που αποτελούν την ομάδα του ΚΕΕ για τη γλώσσα, ερεύνησαν και μελέτησαν τα γραπτά 884 μαθητών της Α΄ Λυκείου σε τριάντα λύκεια όλης της χώρας. Δίχως να καταδικάζουν τους μαθητές, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι σχολικές εκθέσεις βαρύνονται από κενά και αδυναμίες, λογικά άλματα, αντιφάσεις, ατεκμηρίωτα συμπεράσματα, άστοχη επιλογή λεξιλογίου καθώς και λάθη συντακτικά, ορθογραφικά και στίξης.

...Είναι αμέτρητες φορές προτιμότερο ένα μαθητικό κείμενο θερμό, με όλα τα ορθογραφικά λάθη και τους πιθανούς σολοικισμούς του, γιατί στις δικές του αράδες ελευθερώνεται και αληθεύει και το μυαλό και η ψυχή ενός παιδιού, παρά ένα κείμενο σιδερωμένο, ατσαλάκωτο, ψυχρό, με εξαναγκαστικά αφανισμένο τον προσωπικό τόνο, τον προσωπικό χαρακτήρα δηλαδή. Το απρόσωπο κείμενο, έτσι όπως σπεύδει να συμμορφωθεί στο έτοιμο και ανελαστικό σχήμα των φροντιστηριακών «εκθεσαρίων» και να αντιγράψει τη «λογική» και την τεχνική τους, μπορεί να αποφέρει περισσότερους βαθμούς, τίποτε άλλο όμως δεν μας μαθαίνει για τον μαθητή παρά ότι είναι ικανός να παπαγαλίζει και συνταγές επιτυχημένης έκθεσης εκτός από τύπους των μαθηματικών, χημικές εξισώσεις και τους αρχικούς χρόνους του τυγχάνω. Αλλά υποτίθεται ότι οφείλουμε κι εμείς οι μεγάλοι, διδάσκοντες, γονείς, γραφειοκράτες της εκπαίδευσης, να μαθαίνουμε από τον μαθητή.

Αν κρίνουμε πάντως από τη φοβερή ισχύ της τηλεόρασης, και κατά δεύτερο λόγο του ραδιοφώνου, είμαστε ακόμα στον αστερισμό της προφορικότητας, και μάλιστα μιας προφορικότητας στρεβλής και στρεβλωτικής που ωστόσο λειτουργεί σαν μέγας παιδαγωγός και σαν γλωσσικό παράδειγμα, υποκαθιστώντας το σχολείο.
Αίφνης τα ερευνηθέντα μαθητικά κείμενα επικρίνονται επειδή τους λείπει η λογική αλληλουχία αφενός (αυτή θεωρείται η «κυριότερη ασθένειά τους»), τα επιχειρήματα αφετέρου. 

Με τα ίδια ακριβώς κριτήρια, τα «γραπτά» που παραδίδουν κάθε μέρα τα κανάλια, από το πρωί κι ως τα βαθιά μεσάνυχτα, θα έπρεπε να κοκκινίζονται και να μηδενίζονται, γιατί εκεί πια (στα παράθυρα και στα στρογγυλά τραπέζια των αντεγκλήσεων) το μοναδικό επιχείρημα είναι ο θόρυβος, η δε λογική αλληλουχία στους στοχασμούς των ρητόρων είναι τόσο ευδιάκριτη όσο και το Καϊμακτσαλάν από το Ρέθυμνο>>

Εμείς έχουμε επίσης και μια... υποψία (από καιρό) ότι στην Ελλάδα ο κόσμος τα έχει παίξει, έχει μπερδέψει προτεραιότητες, αξίες, έννοιες... (Τι να φταίει γιατρέ μου;; Περίπλοκο..)

Για τους μαθητές που δε θέλουν να μοιάσουν στο "γουρουνάκι" της φωτογραφίας: 
Θέλετε να στρώσετε λίγο τα Ελληνικά σας και τη Σκέψη σας; 
(Ορίστε, ευκαιρία και πάλι να διαφημιστεί η χρησιμότητα του Βιβλιόσπι(ρ)του)
Κοιτάξτε στην κατηγορία "Γλώσσα" (απο 400 έως 499) ή επίσης σε διάφορα δοκίμια στην κατηγορία "Φιλολογικά" (απο 800 έως 899), ή και στα 100-199. Και φυσικά, τα μυθιστορήματα και διηγήματα, που έχουν ευεργετικά αποτελέσματα, που... κτώνται, χωρίς κόπο!
Ή βέβαια, απλώς ρωτήστε την υπεύθυνη...

Δεν υπάρχουν σχόλια: