Τελείωσα το "Ο μέτοικος και η συμμετρία" σε χρόνο μηδέν σχεδόν. Απ' τη στιγμή που το κράτησα στα χέρια μου τρωγόμουν να το ανοίξω και να χωθώ στις σελίδες του όπως χώνομαι στο πάπλωμα, μέρες που είναι. Βράδυ βέβαια. Την ώρα που όλα ησυχάζουν και ζωντανεύουν τα βιβλία και τα νυχτολούλουδα.
"Ο μέτοικος και η συμμετρία" θα μας ταξιδέψει από το Αντάπαζαρ της Μικρασίας στην Ιταλία του μεσοπολέμου, στην Ισπανία του Εμφυλίου και, τέλος, στη Γαλλία της Κατοχής και της Αντίστασης. Ο κεντρικός του ήρωας θα γνωριστεί με σημαντικές προσωπικότητες του εικοστού αιώνα, όπως ο χαράκτης Έσερ και ο μαθηματικός Αλεξάντρ Γκρόθεντικ, με τους οποίους μοιράζεται το πάθος για τη συμμετρία, την οποία ο καθένας τους αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Θα γνωρίσει από κοντά και θα διαβάσει με κριτική ματιά το κίνημα των Μπουρμπακί, το σημαντικότερο ίσως μαθηματικό ρεύμα του καιρού μας, και σίγουρα αυτό που άσκησε τη μεγαλύτερη επίδραση. Θα χρησιμοποιήσει τον μαθηματικό ορθολογισμό ως εργαλείο ανάλυσης ιστορικών γεγονότων, πολιτιστικών ρευμάτων, αλλά και φαινομένων της καθημερινότητας.
Στο νέο μυθιστόρημα του Τεύκρου Μιχαηλίδη, οι μυθοπλαστικοί χαρακτήρες και τα ιστορικά πρόσωπα συναντιούνται και αλληλεπιδρούν, χτίζοντας μια ιστορία που θα μπορούσε να διαβαστεί και ως ένα χρονικό του εικοστού αιώνα.
Ένα βιβλίο πικρό, σαν τα ιστορικά γεγονότα που έζησε ο ήρωας του, γλυκό, σαν τη γεύση της αγάπης που όμως την πήρε μαζί του ο πόλεμος στα λαγούμια της ναζιστικής φρίκης. Ένα βιβλίο απαλό στην αίσθηση, -λόγω του λιτού του ύφους- και πλούσιο σε νέες γνωριμίες... Γνώρισα μέσα απ' αυτό κάποιες μορφές της επιστήμης, της πολιτικής, της τέχνης, μεταφέρθηκα από τη Μικρά Ασία του 1922 στην Ιταλία του Μουσολίνι, στη μαγευτική Σιέννα, στην Ισπανία που πολεμούσε τον Φράνκο αλλά λύγισε, στο Παρίσι όπου κατέληξαν οι πρώην αγωνιστές... Μέσω του μέτοικου, Δημήτρη Αποστολίδη, που παρ' ότι άνθρωπος με ταλέντο μεγάλο στα μαθηματικά, έμεινε μέχρι το τέλος στην αφάνεια, μέχρι να εμφανιστεί το "συμμετρικό" του (ον) και να αποκαταστήσει κάπως τη χαμένη ισορροπία της ζωής του. Έστω και μετά θάνατον.
Είπα, ταλέντο στα μαθηματικά; Υπάρχει ταλέντο στις επιστήμες; Απ' ότι φαίνεται, απ' ότι δείχνει το βιβλίο τόσο γλαφυρά, ναι, υπάρχει. Οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις είναι και θέμα έμπνευσης!
Το θέμα της συμμετρίας που θίγει το βιβλίο ήταν πάντα κάτι που με γοήτευε. Προσωπικά την πήρα τη συμμετρία όχι μόνο σα γεωμετρική έννοια, αλλά και σαν υπαρξιακή. Νομίζω και ο συγγραφέας έτσι το έχει δει.... (ευτυχώς, δεν πρόκειται να το διαβάσει αυτό ποτέ, οπότε, ποιος θα με διαψεύσει;).
Το βιβλίο έχει ανάμεσα στα άλλα και κάποιες κουβέντες-διαμαντάκια. Ο ήρωας μπορεί να μη μιλάει πολύ, εκ φύσεως, όταν όμως σχολιάζει, λέει πράγματα που χτυπάνε κέντρο, καρδιά, πώς το λένε, χτυπάνε κουδούνια ..........
Όπως:
"Αυτό δεν θα καταλάβουν ποτέ οι εκφραστές των μονολιθικών ιδεολογιών: Πως η ατομική ελευθερία, η δυνατότητα του ατόμου να επιλέγει ελεύθερα την προσωπική του πορεία δεν απειλεί την οικουμενική τάξη. Αντίθετα, την κατοχυρώνει" (σελ. 221)
"Ο μέτοικος και η συμμετρία" θα μας ταξιδέψει από το Αντάπαζαρ της Μικρασίας στην Ιταλία του μεσοπολέμου, στην Ισπανία του Εμφυλίου και, τέλος, στη Γαλλία της Κατοχής και της Αντίστασης. Ο κεντρικός του ήρωας θα γνωριστεί με σημαντικές προσωπικότητες του εικοστού αιώνα, όπως ο χαράκτης Έσερ και ο μαθηματικός Αλεξάντρ Γκρόθεντικ, με τους οποίους μοιράζεται το πάθος για τη συμμετρία, την οποία ο καθένας τους αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Θα γνωρίσει από κοντά και θα διαβάσει με κριτική ματιά το κίνημα των Μπουρμπακί, το σημαντικότερο ίσως μαθηματικό ρεύμα του καιρού μας, και σίγουρα αυτό που άσκησε τη μεγαλύτερη επίδραση. Θα χρησιμοποιήσει τον μαθηματικό ορθολογισμό ως εργαλείο ανάλυσης ιστορικών γεγονότων, πολιτιστικών ρευμάτων, αλλά και φαινομένων της καθημερινότητας.Στο νέο μυθιστόρημα του Τεύκρου Μιχαηλίδη, οι μυθοπλαστικοί χαρακτήρες και τα ιστορικά πρόσωπα συναντιούνται και αλληλεπιδρούν, χτίζοντας μια ιστορία που θα μπορούσε να διαβαστεί και ως ένα χρονικό του εικοστού αιώνα.
